ایدز چیست ؟

شما ممکن است که ويروس اچ. آی. وی. در بدن خود داشته باشيد ولی از نظر سلامتی کاملاً سالم به نظر برسيد. تنها راه مطمئن تشخيص آلودگی و يا عدم آلودگی به ويروس ايدز انجام آزمايش خون در آزمايشگاه می باشد. از زمان ورود ويروس به بدن انسان تا زمانی که شواهد آزمايشگاهی ظاهر شود،‌ ممکن است فاصله زمانی بين دو هفته تا شش ماه طول بکشد که به آن دوره پنجره می گويند. در اين دوران شخص آلوده بوده و می تواند ديگران را نيز آلوده کنند، ولی ممکن است هيچ يک ازعلايم بالينی و آزمايشگاهی متداول را در خود بروز ندهد.

در صورتی که شما به رفتارخطرناکی دست زده ايد و نگران سلامت خود شده ايد، می توانيد به پزشک خود و يا برای انجام آزمايش اچ. آی. وی. مستقيماً به مراکز انتقال خون و ديگر مراکزی که آزمايش ايدز را انجام می دهند، مراجعه کنيد.

نكته بسيارمهمی كه نبايد فراموش شود اين است كه درطی اين 6 ماه نبايد خود و ديگران را درمعرض رفتار خطرناک قرار دهيد.

در بسياری از مراکز درمانی اغلب کشورها، مشاوره و انجام آزمايش اچ. آی. وی. به صورت رايگان و ناشناس (بدون معرفی خودتان و دريافت تنها يک شماره کد)، انجام می پذيرد.

?Who should test for HIV
چه کسی نياز به انجام آزمايش اچ. آی. وی. دارد؟
دکتر ليلا ميرحقانی

در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زير را داشته ايد:

استفاده از سوزن و سرنگ مشترك در اعتياد تزريقی (‌حتی برای يك بار)

ابتلاء به بيماری های آميزشی (مثل سوزاك، سيفليس، تبخال و زگيل تناسلی)

با فرد آلوده به ويروس اچ. آی. وی. تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد.

با فرد تزريق كننده مواد مخدر (حتی همسر) تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد.

با فرد دارای سابقه ابتلاء به بيماريهای آميزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد.

بدون اطلاع از سابقه ابتلاء فردی به بيماريهای آميزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد.

با فرد دارای سابقه روابط جنسی با مردان يا زنان ديگر تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد.

با فرد دارای سابقه روابط جنسی با نوع همجنس تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد. (خصوصاً اگر رابطه بين دو مرد بوده و در اين رابطه وی مفعول بوده باشد.)

با فردی كه در نواحی پر خطر زندگی می كند، تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته ايد. (مناطقی كه در آن آمارميزان افراد آلوده به ويروس اچ. آی. وی. زياد می باشد. مثلاً بعضی كشورهای آفريقايی، کشورهای تازه استقلال يافته روسيه، افغانستان و كشورهای ناحيه خليج فارس)

استفاده از مشروبات الكلی و مواد مخدر قبل از تماس جنسی (ترياك، هروئين، قرص اكستاسی، حشيش، گرس و .... )

سابقه تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن
در صورتيكه پاسخ شما به هر يك از موارد فوق مثبت باشد، به پزشک خود و يا جهت گرفتن مشاوره و انجام آزمايش اچ. آی. وی. به مراکز درمانی و مشاوره نزديک محل سکونت خود مراجعه کنيد.

– – توجه – – توجه – – توجه – – توجه – – توجه – – توجه – – توجه – –

آزمايش اچ. آی. وی. به جز در موارد خاصی، جزو آزمايش های روتين پزشکی جهت چک آپ نمی باشد. بايستی که در برگه دقيقاً نام آزمايش اچ. آی. وی. ذکر شود تا آزمايشگاه آن را انجام دهد. بعضی افراد به دليل داشتن شرم و ترس از افشاء رازشان، بدون ذکر نگرانی خود در رابطه با آلودگی به ويروس ايدز، از پزشک خود تنها درخواست آزمايش صحت سلامتی و يا چک آپ می کنند تا به اصطلاح از وضع سلامتی خود با خبر شوند که اين کافی نمی باشد. در صورتی که تمايل به انجام آزمايش اچ. آی. وی. داريد، بايستی دقيق آن را با پزشک خود در ميان بگذاريد.

?When should test for HIV
اولين تست اچ. آی. وی.

چه زمانی بعد از رفتار خطرناک بايستی آزمايش اچ. آی. وی. داد؟

اگر شما در ايران زندگی می کنيد:

• اولين آزمايش 8 هفته بعد از رفتار خطرناک

• تکرار آزمايش 6 ماه بعد از رفتار خطرناک

در ايران معمولاً دسترسی به آزمايش استاندارد اچ. آی. وی. ( HIV-ELISA ) سهل تر است . اين نوع آزمايش در ايران برای بار اول 8 هفته بعد از رفتار خطرناک به مراجعه کنندگان توصيه می شود. ولی به دليل اينکه سرعت و ميزان توليد پادتن خون در بدن افراد متفاوت است و برای انجام آزمايش دقيقی که بتوان به نتيجه آن استنتاج کرد و جواب قطعی را ارائه داد، 6 ماه بعد از رفتار خطرناک بايستی که آزمايش تکرار شود.

اگر شما در اروپا و يا آمريکای شمالی زندگی می کنيد:

• اولين آزمايش 2 هفته بعد از رفتار خطرناک

• تکرار آزمايش 12 هفته بعد از رفتار خطرناک

در کشورهای اتحاديه اروپا و آمريکای شمالی معمولاً به دليل دسترسی سهل تر به روش تست (HIV-PCR) اولين آزمايش 2 هفته بعد از رفتار خطرناک توصيه می شود. اين روش دو هفته بعد از ورود ويروس قادر به جستجو و رديابی مستقيم ويروس در خون می باشد. اطمينان به اين تست تنها 95 درصد است. بنابراين برای دفعه دوم 12 هفته بعد يک تست (HIV-ELISA) نيز توصيه می شود که ميزان پادتن (آنتی بادی) ها يی که خون شخص آلوده برعليه ويروس اچ. آی. وی. توليد کرده است را اندازه گيری می کند .

در بسياری از مراکز درمانی اغلب کشورها، مشاوره و انجام آزمايش اچ. آی. وی. به صورت رايگان و ناشناس (بدون معرفی خودتان و دريافت تنها يک شماره کد)، انجام می پذيرد.


HIV ELISA or EIA test
آزمايش HIV-ELISA

آزمايش استاندارد اچ. آی. وی.، تست HIV-ELISA است. اين تست استاندارد جهانی مورد استفاده در بيمارستان ها، بانک های خون و يا سازمان های انتقال خون می باشد1.

اين آزمايش مستقيماً خود ویروس را جستجو نمی کند. در اين روش، ميزان پادتن ( آنتی بادی) هایی که بدن شخص آلوده برعلیه ویروس اچ. آی. وی. توليد کرده، اندازه گرفته می شود.

وقتی که ويروس اچ. آی. وی. وارد بدن می شود، يک ماده شيميايی خاصی از سوی سيستم دفاعی توليد می شود که پادتن ( آنتی بادی) ناميده می شود. پادتن ها واکنش بدن نسبت به عفونت می باشند. بنا براين اگر بدن شخصی پادتن عليه ويروس اچ. آی. وی. توليد کرده باشد، به معنای آن است که شخص به ويروس اچ. آی. وی. آلوده شده است.
توليد پادتن در بدن به مدت زمان بين چند روز تا سه هفته نياز دارد2.
آزمايشی را که بتوان به نتيجه آن اعتماد کرده و بر اساس آن شخص را نسبت به نوع سلامت خود با اطلاع کرد، دربعضی منابع بين 6 هفته تا 6 ماه و بعضی ديگر بين 8 هفته تا 6 ماه بعد از ارتباط خطرناک توصيه شده است.

HIV-PCR test
آزمايش HIV-PCR

به زبان بسيار ساده اين آزمايش مستقيماً وجود ويروس اچ. آی. وی. در خون را جستجو می کند.

تست HIV-PCR، دی. ان. آی. ويروس اچ. آی. وی. را در خون رديابی می کند. اگر شخصی آلوده شده باشد، دی. ان. آی. ويروس ايدز در خون او وجود خواهد داشت.
ميزان اطمينان به دقت اين تست 95% می باشد. بعضی منابع اين آزمايش را دو هفته بعد از داشتن ارتباط خطرناک (ارتباطی که به تماس مشکوک با خون منجر شود) و بعضی ديگر ابتدا 4 هفته بعد3، توصيه می کنند. معمولاً بين 5 روز تا يک هفته طول می کشد تا نتيجه اين آزمايش دريافت شود.

از نظرهزينه، اين تست به طور معمول بسيار گران تر از تست (HIV-ELISA) می باشد.

بیماری سل را بیشتر بشناسیم
یکشنبه ششم آذر 1384 ساعت 23:0• ميکروبی که باعث بيماری سل می شود، مايکوباکتريوم توبرکلوزيس نام دارد؛

• اين بيماری از طريق هوا پخش می شود ولی حتماً بايد تماس نزديک با فرد مبتلا به سل وجود داشته باشد؛

• به محض اينکه مطلع شديد که آلوده به HIV شده ايد بايد تست پوستی سل را انجام دهيد، لذا حتماً جهت انجام اين تست به پزشک خود مراجعه نمايبد؛

• داروهای ضد سل، موجب درمان و پيشگيری از سرايت بيماری می شود.


?What is tuberculosis
بيماری سل چيست؟

ميکروبی که باعث بيماری سل می شود، مايکوباکتريوم توبرکلوزيس نام دارد؛ سل اکثرموارد ريه ها را گرفتار می سازد ولی می تواند ساير اعضای ديگر بدن را هم مبتلا کند. ميکروب ممکن است بصورت نهفته و يا بصورت فعال باشد.

نهفته يعنی ميکروب در بدن فرد وجود دارد ولی باعث بيماری نشده است. اگر شما دارای سل نهفته باشيد، علايم سل را نخواهيد داشت و نمی توانيد بيماری را به فرد ديگری منتقل نماييد ولی درصورتيکه آلوده به HIV باشيد، ويروس، سيستم ايمنی شما را به حدی تضعيف می کند که بدن نمی تواند در مقابل ميکروب مقاومت نمايد بنابر اين ميکروب سل شروع به تکثيرورشد کرده و موجب سل فعال می شود (که بيماری سل نيز ناميده می شود).

درفرد آلوده به HIV؛ ابتلا ريه ها و يا هر عضو ديگری به سلِ فعال ، يکی از نشانه های ورود به مرحله بيماری ايدز است.

?How is TB spread
ميکروب سل چگونه سرايت پيدا می کند؟

اين بيماری از طريق هوا به ساير افراد منتقل می شود. هنگاميکه شخصی که بيماری سل ريوی و يا گلو دارد، عطسه يا سرفه بکند و يا آواز بخواند قطره های خيلی کوچک که حاوی ميکروب سل است در هوا پراکنده می شود، شخص ديگری که همان هوای حاوی ميکروب را تنفس کند ممکن است مبتلا به بيماری سل شود.

بيماری سل در تماس طولانی و نزديک منتقل می شود، لذا افرادی که هر روز با بيمارمبتلا به سل در تماس هستند مانند افراد خانواده، دوستان وهمکاران در معرض خطر بيشتری قرار دارند.

بيماری سل از طريق دست دادن، استفاده از دستشويی و يا قاشق و ظرف مشترک پخش نمی شود.

?How can I avoid TB
چگونه می توان ازابتلا به بيماری سل پيشگيری کرد؟

برخی از مشاغل که بيشتر در تماس با مبتلا يان به سل هستند بيشتر در معرض خطر ابتلا به بيماری سل می باشند، مثل افرادی که در بيمارستان و درمانگاه يا زندان و يا خانه فقرا برای افراد بی سرپناه کار می کنند. شما و پزشکتان بايد باهم تصميم بگيريد که آيا به صلاحتان است که در چنين محيطی کار بکنيد يا خير.

چنانچه در شرايطی قرار داريد که خطر ابتلای سل به ميزان بيشتری شما را تهديد می کند حتماً بايد آزمايش بيماری سل بيش از سالی يک بار برايتان انجام بگيرد.

چنانچه برايتان مقدور است سعی کنيد از شخصی که بيماری سل فعال دارد ولی داروهايش را مصرف نمی کند و يا اينکه تازه شروع به خوردن دارو کرده است دوری کنيد. فردی که به مدت چندين هفته داروهايش را مصرف کرده است طبيعتاً ديگر بيماری سل را منتشر نمی کند و پزشک به وی خواهد گفت که چه موقع همراهان وی را خطر ابتلا تهديد نمی کند.

اگر بر حسب اتفاق با چنين فردی در تماس قرار داشتيد، حتی اگر جواب تست سل برايتان منفی بوده است، فوراً به دکتر مراجعه تا در صورت لزوم برايتان دارو ضد سل ( جهت پيشگيری) شروع کند.

?How do I know if I might have active TB
چگونه می فهميم که مبتلا به سل فعال هستيم؟

علامتهای اين بيماری بستگی به اين دارد که ميکروب به کدام عضو حمله کرده است. معمولاً ميکروب سل ريه ها را درگير می کند وعلامت های سل ريوی شامل:

سرفه شديد بيش از 3 هفته ،
درد قفسه سينه ،
خلط خونی
سايرعلايم عبارتند از:

ضعف يا خستگی زياد،
کاهش وزن،
از دست دادن اشتها
تب
لرز و
عرق شبانه

?Does TB affect only the lungs
آيا بيماری سل فقط ريه ها را مبتلا می سازد؟
خير، هرچند بيماری سل فعال اغلب ريه ها را درگير می کند ولی اعضای ديگر بدن راهم می تواند مبتلا سازد، از جمله کليه ها و ستون مهره ها.

فردی که مبتلا به سل ريوی و يا سل حنجره نباشد معمولاً نمی تواند اين بيماری را به ساير افراد منتقل کند.

?Am I at greater risk of getting TB because I have HIV
آيا فردی که HIV مثبت است بيشتر در خطر ابتلا به بيماری سل است؟

بله، احتمال فعال شدن سل نهفته در بدن فرد HIV مثبت زياد است، به دليل اينکه سيستم دفاعی بدن در چنين شخصی ضعيف است بنابراين بدن نمی تواند با ميکروب جديد به خوبی مبارزه کند.

?Since I have HIV, should I be tested for TB
آيا اگر من HIV مثبت باشم؛ بايد آزمايش بيماری سل را انجام بدهم؟

بله، چنانچه سابقه ابتلا به بيماری سل و يا سابقه آزمايش پوستی ( PPD ) مثبت سل را نداريد، حتماً جهت انجام آزمايش پوستی به پزشک و يا مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنيد.

جهت انجام اين آزمايش، مايعی به نام توبرکولين به زير پوستتان در ناحيه ساعد تزريق می شود. بعد از 2 تا 3 روز بايد مجدداً به دکتر مراجعه کنيد، پرستار و يا دکتر به محل تزريق نگاه کرده و مشخص خواهد کرد که نتيجه آزمايش مثبت يا منفی بوده است.

اگر جواب آزمايش مثبت باشد معمولاً به دليل سل نهفته است؛ ولی با اين وجود ممکن است هنوز نياز به آزمايشهای بيشتری داشته باشيد تا مشخص شود آيا مبتلا به بيماری سل (سل فعال) هستيد يا خير. اين آزمايش ها شامل عکس ريه ها و آزمايش خلط می باشد، چون ميکروب سل به اعضای ديگر بدن هم ممکن است حمله کند لذا گاهی ممکن است آزمايشهای بيشتری هم در خواست شود.

اگر جواب آزمايش منفی باشد؛ حداقل سالی يک بار آزمايش بيماری سل را بايد تکرارکنيد وهميشه از دکتر خود در مورد احتمال ابتلا به سل بپرسيد.

اگر مادر HIV مثبتی هستيد که فرزندتان بعد از اينکه HIV مثبت شديد بدنيا آمده است؛ حتماً فرزندتان در سن 9 تا 12 ماهگی بايد آزمايش سل بدهد.

?If I have latent TB, can drugs help prevent it from becoming active TB
اگرمن مبتلا به سل نهفته باشم؛ آيا با دارو می توان از پيشرفت و تبديل شدن آن به بيماری سل فعال جلوگيری کرد؟
بله، داروی ايزونيازيد ازتبديل شدن سل نهفته به بيماری سل فعال جلوگيری می کند. برای افرادی که HIV مثبت هستند همراه ايزونيازيد، ويتامين ب 6 هم تجويز می شود که از صدمه دستگاه عصبی پيشگيری می کند.

به محض اينکه متوجه شديد HIV مثبت هستيد آزمايش سل بدهيد.

در صورتيکه نتيجه آزمايش مثبت بود (ولی سل فعال نداشتيد)؛ احتمال زياد پزشک برای مدت حداقل 12 ماه

جهت جلوگيری ازتبديل شدن سل نهفته به بيماری سل فعال داروی ايزونيازيد برايتان تجويز خواهد کرد. اين مدت به اين دليل طولانی است که ميکروب های سل به آهستگی از بين می روند. داروها را دقيقاٌ طبق دستور پزشک استفاده کنيد .
اگر حامله هستيد احتمالاً بازهم دکتر برايتان ايزونيازيد تجويز خواهد کرد (ولی معمولاً توصيه خواهد کرد که بعد از 3 ماهگی شروع به مصرف بکنيد).

چنانچه ميکروب سل با داروی ايزونيازيد از بين نرفت دکتر داروی ديگری (احتمالاًريفامپين) جهت پيشگيری از سل فعال تجويز خواهد کرد.

?If I have active TB, can it be cured
اگر من مبتلا به بيماری سل فعال باشم، آيا بهبود پيدا خواهم کرد؟
بله ؛ داروهای ضد سل در بدن اشخاص HIV مثبت بخوبی بدن اشخاص بدون HIV عمل می کند .

داروهای متعددی برای درمان سل فعال وجود دارد و درچند هفته اول ممکن است چند داروی مختلف بطور همزمان برايتان تجويز شود که بعد از چند هفته علايم بيماری ناپديد می شوند ولی به خاطر داشته باشيد که ميکروب بيماری سل خيلی آهسته از بين می رود بنابراين حتماً داروهايتان راهمان طوريکه د کتر دستور داده است مصرف کنيد (يعنی به همان مقدارو در همان زمان (ساعت) و طول مدتی که توسط پزشک مشخص کرده داروها را مصرف کنيد).

?Can I give TB to other people
آيا بيماری سل از من به ديگران سرايت می کند؟

بله ، اگرمبتلا به بيماری سل ريوی و يا سل گلو باشيد احتمالاً می توانيد بيماری را به ديگران منتقل کنيد.

بنابربه مدت چند هفته بايد درمنزل بمانيد و از حضوردرمحل کار و يا مدرسه خودداری کرده و استراحت کنيد.
بعد از چند هفته از شروع مصرف داروها ديگر خطر سرايت وجود ندارد ولی بايد حداقل 6 تا 9 ماه ديگر هم به مصرف داروهايتان ادامه بدهيد تا بيماری بطور کامل درمان شود.

معمولاً پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی می توانيد به محل کار و يا مدرسه برگرديد.

داروهای ضد سل موجی ضعف وبی حال نمی شود همچنين برقدرت کار کردن و همينطور توانايی جنسی شما اثر بدی نخواهد داشت.

I am taking protease inhibitors to fight HIV infection. Can I also take medicine
?to cure TB
من برای بيماری ايدز داورپروتئاز اينهيبيتور (protease inhibitors) مصرف می کنم؛ آيا می توانم داروی ضد سل را هم بطور هم زمان بخورم؟

بله می توانيد بطورهم زمان مصرف کنيد، ولی بايد بدانيد که اين دو دارو ممکن است روی يکديگر اثر داشته باشند بنابراين انتخاب ترکيب دارويی برای شما برعهده پزشک خواهد بود.

?What is drug-resistant TB
بيماری سل مقاوم به درمان چيست؟

وقتيکه ميکروب سل با داروی خاصی از بين نرود به آن ميکروب مقاوم می گويند.

سل زمانی مقاوم به درمان می شود که بيمار داروهايش را به مدت کافی و يا به ميزان کافی مصرف نکرده است.

بنابراين هميشه دقيقاً طبق دستورپزشک داروهايتان را مصرف کنيد.

بيماران مبتلا به سل مقاوم به درمان می توانند بيماری خود را به ديگران پخش کنند.

سل مقاوم به درمان معمولاً در بيمارانی ديده می شود که در مناطقی که شيوع سل زياد است زندگی می کنند مانند:

آفريقا، آسيای جنوب شرقی و آمريکای لاتين.

قتی که تعداد زيادی از داروها نتوانند بيماری سل را درمان کنند، ميکروب سل دارای "مقاومت چند دارويی " (MDR TB) است.چنين بيمارانی بايد حتماً به پزشکانی مراجعه کنند که در امر معالجه مقاومت چند دارويی تبحر خاص دارند و قادرند بهترين گروه دارويی را برای مبارزه با ميکروب توصيه کنند.